Musa UZUNVintage saat alırken dikkat edilmesi gereken önemli detaylara geçmeden önce, bu terimin ne anlama geldiğine bir bakalım. Vintage nedir? ”Vintage” kelimesinin Türkçe karşılığı bağ bozumu anlamına gelmektedir. Ancak moda sektöründe vintage kelimesi, geçmiş döneme ait, tek olarak üretilmiş, özel yada koleksiyoner ürünleri için kullanılmaktadır.
Vintage saatler, özellikle koleksiyon yapmak için toplanırken bazı durumlarda duygusal çağrışımlar yaptığı için de tercih edilir. Özellikle son yıllar da vintage saatlere ilgi inanılmaz derece artmış durumda. İnternetin yaygınlaşması saat markaları ve modelleri konusundaki bilgi oldukça arttı. Özellikle bir birinin kopyası kol saatlerinin piyasa da bolca bulunması, son yıllar da saat tutkunlarını vintage saatlere yönlendirdi. Ancak maalesef hala ülkemiz de kol saatleri konusunda yeterince kaynak olmamasından dolayı, insanlar vintage saat alırken nelere dikkat edeceğini bilmiyor. Maalesef kötü satıcılar tarafından da kandırılıyorlar (Aslında satıcıların bir çoğu da sattığı ürün hakkında bilgi sahibi değil). Biz de bu yüzden ‘‘vintage saat” alırken size yol gösterecek bir rehber hazırladık. İşte, vintage saat alırken dikkat etmeniz gereken en önemli detaylar.
Sağlam Bir Araştırma Yapmadan Ürünü Satın Almayın
Bir antikacının yada saat mağazasında gördüğünüz, harika tasarıma sahip vintage bir saatin rüzgarına kapılıp hemen satın almak en sık görülen yanlışlardan birisidir. Bu şekilde yaptığınız alışverişler genellikle büyük hayal kırıklığı yaratır çünkü, bu tarz durumlar da hazırlıksız olur ve vintage saat piyasasında bulunan tuzaklardan birisine yakalanabilirsiniz. Yanlış anlamayın bunu satıcıyı kötülemek için söylemiyoruz, yukarıda da belirttiğimiz gibi bu durumdan muhtemelen satıcının bile haberi yoktur. Bu yüzden satın alacağınız vintage saat hakkında sıkı bir araştırma yapmalısınız ve ürünü tam olarak öğrendiğinizden emin olmalısınız. Araştırmalarınızı yalnızca vintage saat sektörü üzerine yoğunlaştırmayın. Özellikle belirli marka ve modeller de uzmanlaşmaya çaba gösterin. 1000 liralık bir vintage saatte yanılmak insanı çok üzmeyebilir ancak, özellikle vintage saat piyasasında 10 binlerce liraya satılan saatler olduğunu düşünürseniz, araştırmalarınızı detaylandırmanız gerekir. Araştırmalarınızı derinleştirdikçe daha düşük fiyata benzer görünümlü saatler olduğunu fark edeceksiniz. Hemen hemen aynı saat modelinde bu kadar büyük bir fiyat fiyat farkının nedenini bilmek önemlidir. Özellikle internet herhangi bir internet sitesinden vintage saat almayı düşünüyorsanız, satın almadan önce mutlaka bir mağazaya gidip saate dokunmalısınız.
Alacağınız vintage marka ve modelini belirledikten sonra, konuyla alakalı otorite kabul edilen, varsa forum sitelerini kontrol edin. Vintage saat marka ve modelleri hakkında oldukça fazla kaynak bulabilirsiniz. Saat uzun süredir var olmayan bir markaysa tabi bu biraz zor olabilir. Eğer yabancı diliniz (İngilizce) varsa kaynak bulmak çok daha kolaydır. Belirli markalar, dalış saatleri, kronograflar ve ikonik saat modelleri ile alakalı yazılmış sayısız yabancı kitap vardır. Almaya karar verdiğiniz vintage saat modeli hakkında yeterince kaynak bulduktan sonra, benzer saatleri de bulmaya çalışın. Modellerin durumlarını, fiyatlarını bir yere not edin. Bir süre sonra, piyasada var olan saatler ile vintage saatler arasındaki farkları oldukça iyi anlar duruma geleceksiniz. Ayrıntılara özelliklere dikkat edin, aynı modeldeki tüm saatlerin benzer detaylara sahip olması gerekir. Aynı eller, kadran üzerindeki baskılar, bilezikler, bezel, tarih diskleri hepsini özenle kontrol etmelisiniz. Bu detaylar aynı olmalı. Rolex veya Patek Philippe gibi saat markalarının vintage modellerinde bu detaylar arasındaki küçük farklar binlerce lira bedele mal olabilir.
Daha Önce Yapılan Paylaşımları Arayın
Saat tutkunu kişilerin en güzel yanı, bu zevklerini saklamadan paylaşırlar. Vintage saat koleksiyoncuları da böyledir. Çoğu koleksiyoncuyu forum sitelerinde bulabilirsiniz. Sevdikleri saat modelleri yada markaları hakkında sürekli olarak bilgilerini paylaşırlar. Bu kişileri internette bulabilirsiniz. İnternetteki saat forumlarına üye olabilir, başkalarının deneyimlerini okuyabilirsiniz. Herhangi bir soru sormadan önce forumun arama kısmını mutlaka kullanın. Özellikle büyük forum sitelerinde aklınızdaki soru daha önce onlarca kez sorulmuş olabilir.
Markanın Üreticisi İle İletişim Kurun
Özellikle eski ve köklü saat markaları, geçmişte ürettikleri her şeyin arşivini tutarlar. Arşivleri de oldukça zengindir. Bu markalar, üretim yılı, dağıtımı yapılan ülkeler, üretilen adet sayısı, kalibre numarası, kasası ve referans numarası hakkında detaylı bilgileri temin edebilirler (özellikle lüks saat markalarında bu bilgiler biraz maliyetli olabilir). Ayrıca bazı lüks saat markalarının eski saatleri ve hareketleri ile ilgili sorular için irtibat nokları vardır.
Güvenilir Bir Saatçi Bulun
Aslında vintage saat alırken, yapılacak en iyi şey budur. Saat markaları ve modelleri için kendinizi eğitmenizin yanında yapabileceğiniz en iyi şey güvenilir, bilgili bir saatçi bulmaktadır. Bağımsız bir saatçi yada büyük bir toptancı için çalışan bir saatçi bulun. Bu saatçi ile iyi ilişkiler kurmaya özen gösterin. Bu kişi yıllarca size tutkunuz konusunda arkadaşlık edecek. Bunun içinde forum sitelerinden yardım alabilirsiniz. Çok fazla kişinin referans olduğu saatçileri tercih edin. En önemlisi bu saatçinin yetkinliğini araştırın. Yedek parça tedarik edebiliyor mu? Bazı saatçiler belirli markalar da ve belirli konularda uzmanlaşmıştır. Belirli hareketler hakkında sağlam bilgilere sahiptir. Bu saatçiye, fiyatlar hakkında ve saatlerin servis ve onarım süreci hakkında sorular sormaktan çekinmeyin. Bazı onarımlar oldukça uzun zaman alabilir, bazı parçaların tedarik süreçleri de uzun sürebilir. Vintage saatlerin en büyük sorunlarından birisi bu tedarik sürecidir. Ancak sorununuz çözülüyorsa geçen zamanı çok dert etmeyin. Bulduğunuz saatçiye bunların hepsini detaylıca sorun. Bunları yapamayacağını söylerse, sizi yönlerdirmesini rica edin.
Ürünün Doğru Fiyatını Bulun
Bir ürün alırken bazı insanlar için en önemli şey fiyattır. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, bir birine çok benzeyen saatler de bile değişiklik gösterebilir. En önemli şey, yularıdaki maddeleri uyguladıktan sonra, internet ve saat mağazalarındaki fiyatları kontrol etmek, istediğiniz saatin fiyatını tüm platformlarda karşılaştırmaktır. Vintage saat piyasasında, saatin fiyatını çok küçük detaylar belirleyebilir. Bazı kişiler, tüm detayları hiç değişmemiş ve kondisyonu iyi olan saat modelleri ararken, bazı kişiler de kadranı solmuş vintage saatlere tutulabilir. Bu piyasada bazen fiyatı da alıcı belirler. Sizin için değerli olan bir detay başka birisi için sorun teşkil edebilir. Ancak tüm bunlara rağmen, durumu çok kötü olan saatlere de ödeme yapmamalısınız. Tekrar tekrar detaylı olarak karşılaştırma yapmalısınız. Orijinaline çok yakın bir replika saate ödeme yapmak istemezsiniz. Satıcıdan mutlaka garanti isteyin. Bunu yaparken de üretildiği tarih üzerindne yıllar geçmiş bir saat için sıfır ürünün garanti şartlarını beklemeyin. Gerçekçi olun, memnun kalmamanız durumunda iade şartlarını sorun. Tüm bu sorunlarla karşılaşmamak için vintage saat satma konusunda güvenilir bir satıcı bulmanız önemlidir. Bu tarz alışverişler de ağızdan çıkan söz önemlidir. Çünkü artık modelin üreticisi ile değil, doğrudan kişiler ile alışveriş yapıyor olacaksınız.
İster sıfır ister vintage olsun, saat alışverişlerinde biraz pazarlık yapmak adettir. Ancak aşırı pazarlıkçı olmak, satıcının daha sonra bir sorun yaşadığınızda sizinle özenli olarak ilgilenmemesine neden olabilir. Sıfır bir saat alırken dikkat edilmesi gerekenlerin yanında vintage saat alırken çok daha fazla dikkat etmek gerekir.